Ik ben gestart met na-scholing, de training Opstellingenwerk nieuwe stijl aan de SAU. Ik wilde mij verder bekwamen in het uitvoeren van opstellingenwerk. Bij familieopstellingen stelt een vraagsteller/cliënt stelt zijn familie of systeem op rond een vraag of probleem. Door in te zoomen op de relatie die we hebben met onszelf en onze omgeving kunnen we inzicht krijgen en groeien. Familieopstellingen vormt de basis van het opstellingenwerk.
Naast de bekende familieopstellingen zijn er verschillende vormen van opstellingenwerk. Je kunt ook een opstelling doen als onderdeel van je therapie. Individueel met een cliënt wordt er bijvoorbeeld gebruik gemaakt van voorwerpen of poppetjes die worden neergezet in de ruimte. Het lichaam en de zintuigen kunnen als informatiebron fungeren. Het is en zeer effectieve methode om inzicht te krijgen en te groeien.
Mijn sprong in de wereld van de Opstellingen
Tijdens mijn opleiding tot therapeut heb ik zelf mogen ervaren hoe krachtig en werkzaam opstellingenwerk is. Eigenlijk dacht ik dat ik daar veel te nuchter voor zou zijn. Tijdens mijn leertherapie stelde de leertherapeut voor om ermee te gaan werken. Ik kon geen gebruik maken van een groep om op te stellen, wij gingen werken met placemats. Staan op verschillende placemats zou mij inzicht moeten geven? Iets kunnen toevoegen aan mijn eigen ontwikkeling? Ik was erg sceptisch.
De overtuiging jong te sterven blijkt een uitgemaakte zaak binnen mijn familie. Het gevoel in de steek te zijn gelaten door de mannelijke tak van de familie was voor mij iets om eens verder uit te werken in een opstelling.
Een stukje familiegeschiedenis;
Mijn vader ging het praten over rouw en verlies niet uit de weg. Mensen spraken graag met hem, ook over ingrijpende gebeurtenissen maar achteraf gezien sprak hij nooit over zijn eigen verdriet. Ik kan mij niet herinneren dat hij sprak over het overlijden van zijn vader. Doordat opa op 47 jarige leeftijd is overleden heb ik hem nooit mogen leren kennen maar ik begreep dat hij een vooruitstrevende dominee was die plotseling is overleden aan hartfalen. ‘Ik word niet ouder dan mijn vader’, was iets wat met enige regelmaat door mijn vader werd gezegd. Wij namen dit natuurlijk niet serieus.
Totdat mijn vader volkomen onverwachts, van de een op de andere dag uit het leven werd gerukt door acute leukemie. Hij werd inderdaad niet ouder dan zijn vader. Mijn vader werd 46 jaar. Terugkijkend heeft hij ondanks zijn jonge leeftijd een erg rijk, actief en ondernemend leven geleefd. Zat die drive erin omdat hij echt overtuigd was van zijn eigen gedachten?
Rouw tikte aan de deur en voor ik het wist stond hij in de kamer
Door dit grote verlies kwam de rouw in ons huis. Ik begreep hierdoor het grote verdriet dat mijn vader had gevoeld na het overlijden van zijn vader. Ik nam de rouw zoals die kwam, met alles erop en er aan. Ik wilde er dwars door heen gaan om te voorkomen dat ik later in mijn leven de prijs zou moeten betalen van onverwerkt verdriet.
Rouwgevoelens en overlevingsstrategieën
Deze tragiek had invloed op de volgende mannelijk generatie, mijn broer. Hij nam de nalatenschap over en sprak hier over met dierbaren. Hij kon het verdriet van het verlies van mijn vader moeilijk in de ogen kijken en nam er soms letterlijk en figuurlijk afstand van. Het had invloed op de keuzes die hij maakte voor zijn verdere leven. Hij deed zijn best om de doodsangst van zich af te schudden maar het mocht niet baten. Mijn broer stierf geheel onverwachts aan een hersenaneurysma. Hij werd 45 jaar.
Het helende effect van een opstelling
Door mijn leertherapeut werd ik meegenomen in het proces van verkennen. Startend vanuit mijn eigen placemats, mijn eigen “ik”. Daarna stonden we stil bij mijn broer, vader en opa. Door te staan op deze verschillende placemats, vanuit wisselende posities mocht ik ervaren hoe deze erflast als een (z)ware deken over mijn vader en broer heeft gelegen. Ik voelde zelf de machteloosheid die je kan voelen als je niet bij machte bent om stil te staan bij het verlies omdat het te moeilijk, te zwaar, te groot en te intens is om in de ogen te kijken.
Door dit fysiek te ervaren, begreep ik het niet alleen vanuit mijn hoofd maar voelde ik het in mijn hele wezen. Ik beleefde het, waardoor ik het beter kon plaatsen en er direct anders mee om kon gaan. Deze verandering zorgt voor een nieuw ervaren evenwicht en rust. Waar mijn broer bij leven altijd tegen mij zei; “het komt goed” kon ik na deze opstelling oprecht zeggen; “heb het goed”.
Wat ben ik dankbaar dat ik in de gelegenheid ben om me te bekwamen in het zelfstandig begeleiden van opstellingen als onderdeel van de begeleiding. Ook nieuwsgierig geworden, neem contact met mij op.
